Pomnik Wdzięczności Armii Radzieckiej w Parku Słowiańskim

Powstał krótko po zakończeniu II Wojny Światowej wybudowany przez komórkę propagandy Armii Czerwonej z pomocą Niemców z Głogowa (zapędzonych do pracy).

Odsłonięcie jego nastąpiło prawdopodobnie dnia 27 maja 1945 w obecności władz miasta Głogowa, odsłonięcia dokonali sowieccy żołnierze z komendantury miasta (nie wymienieni z nazwiska).

Upamiętniał poległych w czasie zdobywania miasta w lutym i marcu 1945 r.żołnierzy 3-ciej Armii Gwardyjskiej, dowodzonej przez generała-pułkownika Wasilija Nikołajewicza Gordowa, wchodzącej w skład l-ego Frontu Ukraińskiego.

Polegli (wg R. Majewskiego 116-u oficerów, 20-podoficerów i 795-u żołnierzy) zostali pochowani w zbiorowych mogiłach, w tym właśnie parku. W latach pięćdziesiątych zwłoki ekshumowano i pochowano w Gorzowie Wielkopolskim na centralnym cmentarzu wojskowym województwa zielonogórskiego.

Obiekt ten jest najstarszym pomnikiem powojennym Głogowa. Wzniesiony w pierwszych latach po zakończeniu II wojny światowej. Przedstawiał trzech żołnierzy radzieckich ze sztandarem. Grupa ta ustawiona była na wysokim czworobocznym cokole - mauzoleum wraz ze zwieńczonym gwiazdą obeliskiem. Całość została umieszczona na dwupoziomowej płycie (3 i 4 stopnie), na którą prowadzą jeszcze 3 stopnie szerszego - wyrównującego pochyłość terenu - podejścia.

Do budowy pomnika użyto kamienia, cegły i cementu. Rzeźby postaci żołnierskich zostały wykonane oddzielnie. Po bokach cokołu ustawiono dwa lekkie działa polowe, oraz - poniżej - dwa kwietniki i dwie czasze zniczy.

Front pomnika skierowany w stronę, niewidocznej stąd Odry. Czarna pamiątkowa płyta na przedniej ścianie cokołu - mauzoleum była opatrzona napisem w języku rosyjskim (nie jest znana jego treść tekstu pierwotnego) prawdopodobnie zmienionym w latach 50-tych XX wieku po generalnym remoncie przy likwidacji cmentarza). Napis po remoncie i likwidacji cmentarza brzmiał:

CЛABA ГЕРОЯM BOИHAM
ЗЙГВАРДЕЙСКОЙ APMИИ
ПАВШИМ СМЕРЬЮХРАБ-
РЫX B БОЯХ ПРИ ВЗЯТИИ
ГОРОДА И КРЕПОСТИ -
ГЛОГАУ В МАРТЕ 1945 r.

CHWAŁA BOHATEROM,
ŻOŁNIERZOM 3-CIEJ
GWARDYJSKIEJ ARMII,
KTÓRZY PADLI ŚMIERCIĄ
WALECZNYCH W BOJACH
PRZY ZDOBYWANIU MIASTA
I TWIERDZY GŁOGÓW
W MARCU 1945 R

Trzy tablice na pozostałych bokach cokołu były puste, imitowały okienka mauzoleum. Grzebanie poległych, ich znoszenie na cmentarz oraz prace pomocnicze przy budowie pomnika wykonywali Niemcy pozostali w Głogowie zapędzeni do prac. Sam teren zaś parku - cmentarza ogrodzono za pomocą ogrodzenia którego elementy zostały pozyskane z okolicznych posesji.

Data odsłonięcia 27 maja 1945 podana w Kronikach Adama Królaka jest najbardziej prawdopodobna, jest w nich najczęściej wymienianą (wymieniana w maszynopisach dwa razy), raz pojawia się data 26 maja 1945. W innych wydawnictwach podawane daty, najpowszechniej 1948 rok, w książce zaś Przemysława Lewickiego "Festung Glogau 1944 - 1945" wymienia się datę 5 czerwca 1945 roku jako czas kiedy zniszczono pomnik niemiecki 5 batalionu niemieckich saperów oraz trwania prac przy budowie pomnika.

Podniosła uroczystość odbyła się natomiast w lecie 1945 r. - przejęcie opieki nad pomnikiem i cmentarzem poległych w bitwie o Głogów gwardzistów wojsk radzieckich oraz kilku żołnierzy polskich. W uroczystości tej wzięła udział cała ludność polska, kompania honorowa wojsk radzieckich i oddział Milicji Obywatelskiej miasta Głogowa.

W kwietniu 1995 roku dokonano restauracji pomnika. Został poświęcony żołnierzom koalicji antyhitlerowskiej, z czym wiąże się zmiana nazwy, z Pomnika Zwycięstwa na "Pomnik Koalicji Antyhitlerowskiej". Usunięto figury żołnierzy i emblematy dotyczące Armii Czerwonej. Zmieniono napis. Na północnej ścianie po polsku, na wschodniej po rosyjsku, południowej po francusku, zachodniej po angielsku.

ŻOŁNIERZOM
KOALICJI ANTYHITLEROWSKIFJ
POLEGŁYM NA FRONTACH
DRUGIEJ WOJNY ŚWIATOWEJ
MIESZKAŃCY GŁOGOWA

W dniu 08. 05. 1995 r. biskup diecezji Gorzowsko-Zielonogórskiej Adam Dyczkowski odprawił tu uroczystą mszę świętą w 50. rocznicę zakończenia II Wojny Światowej oraz poświęcił na nowo odsłonięty pomnik.
RED
źródło:polska-org.pl