Wiercenie szybów w KGHM? Kosmiczna precyzja! [FILM]

Zaczęło się na polach w gminie Grębocice – tam oficjalnie ruszyła budowa nowego szybu wydobywczego KGHM. Szyb Retków to nie tylko najgłębsze wyrobisko w Polsce, ale też początek imponującej serii inwestycji, które sięgną aż pod Bytom Odrzański. Tam górnicy mają zejść na głębokość 1500 metrów. To technologiczna rewolucja, która zmienia reguły gry w całej branży.

Gdybyście Państwo zobaczyli na mapę geologiczną kraju, to jesteśmy świadkami potężnego cudu geologicznego

– mówił podczas uroczystości rozpoczęcia budowy szybu Retków Zbigniew Bryja, wiceprezes KGHM ds. inwestycji. Fakty mówią same za siebie: największe złoże rud miedzi w Europie rozciąga się na przestrzeni około 100 kilometrów długości i 30 kilometrów szerokości. To ono właśnie – głęboko pod ziemią – staje się areną najnowocześniejszych technologii górniczych, jakie zna Polska i Europa.

ZOBACZ WIDEO: 

Retków – szyb, który zmienia zasady

Szyb Retków, którego budowa rozpoczęła się 14 listopada 2025 roku, to trzecia tego typu inwestycja w gminie Grębocice. Obiekt będzie pełnił strategiczną rolę nie tylko w rozwoju KGHM, ale również w dostępie do coraz głębiej położonych złóż Głogowa Głębokiego Przemysłowego oraz rejonu Bytomia Odrzańskiego.

– Program budowy trzech szybów to nie jest fanaberia. To nie pomysł z ostatniej chwili. Budujemy szyby, bo są niezbędne do prowadzenia eksploatacji złoża – aby do niego zjechać, doprowadzić powietrze, maszyny i ludzi – podkreślał Bryja.

Nowy szyb stanie się prawdopodobnie najgłębszym czynnym szybem nie tylko w Polsce, ale i w całej Europie. Zastąpi obecnego rekordzistę – szyb GG-1 – będący dziś najgłębszym wyrobiskiem tego typu na kontynencie. Retków ma być głębszy o 8,5 do 10 metrów, a docelowo osiągnie ponad 1350 metrów.

Technologia z innego świata

Budowa szybu to dziś nie tylko praca w betonie i stali – to sztuka inżynierii na najwyższym poziomie. Kluczową rolę odgrywa tu technologia mrożenia górotworu, niezbędna do bezpiecznego prowadzenia robót w warunkach dużego nawodnienia i niepewności geologicznej.

Zamrażamy wielki walec gruntu do głębokości, gdzie występują dopływy wód. W Retkowie zamrożymy go aż na 764 metry

– to najgłębsze mrożenie w historii Polski – tłumaczył Jacek Kulicki, prezes PeBeKa SA.

Wokół przyszłego szybu rozlokowano aż 43 otwory mrożeniowe – 40 technicznych i 3 pomiarowe. Ich średnica, układ i odchylenia są kontrolowane z precyzją godną przemysłu kosmicznego. Maksymalne dopuszczalne odchylenie na 750 metrach to zaledwie pół metra, a tolerancja skrętu obudowy wynosi... 10 milimetrów.

– To są rzeczy jak z innego świata. Wchodzimy w zupełnie nową generację technologii – komentował Kulicki.

Klimatyzacja i życie pod ziemią

Zejście na głębokość 1500 metrów to nie tylko wyzwanie techniczne – to także konieczność stworzenia warunków umożliwiających ludziom pracę pod ziemią. Na tych poziomach pierwotna temperatura skał przekracza 45°C, a woda w przodkach osiąga temperatury niemal wrzące.

– Człowiek nie może żyć 1500 metrów pod ziemią bez powietrza o odpowiednich parametrach – tłumaczył Bryja. – Dlatego właśnie budujemy stacje klimatyzacji centralnej jeszcze w trakcie głębienia szybu. Rury klimatyzacyjne sprowadzamy otworem wielkośrednicowym już na etapie wierceń.

90% maszyn w KGHM wyposażona jest w klimatyzowane kabiny, ale wielu pracowników – elektryków, mierniczych, dozoru – pracuje poza maszynami. Dla nich jakość powietrza to nie luksus, a warunek przetrwania.

PeBeKa – górnicze ramię KGHM

Spółka PeBeKa SA to nie tylko wykonawca szybów – to jedna z najbardziej doświadczonych firm górniczych w Europie. Od 65 lat zajmuje się projektowaniem i budową infrastruktury podziemnej. Dotychczas wybudowała 31 szybów, z których 28 wciąż funkcjonuje. Ale jej kompetencje sięgają znacznie dalej.

– Szyby, stacje klimatyczne, wyrobiska chodnikowe, rozcinki – wszystko to robi PeBeKa. Dziś pod Retkowem mamy już kilometr dostępu do szybu. Za krzakami już wiercimy – zdradzał Kulicki.

Firma eksperymentuje też z nowymi technologiami, jak np. drony inspekcyjne zdolne do kontrolowania stanu ociosów w szybikach – to potencjalny przełom w zakresie bezpieczeństwa.

Z Retkowa do Bytomia Odrzańskiego

Szyb Retków to dopiero początek. W planach jest budowa nawet pięciu nowych szybów po drugiej stronie Odry, w rejonie Bytomia Odrzańskiego – tam, gdzie złoże zapada najgłębiej, nawet do 1500 metrów. Dla KGHM to nie tylko eksploracja, ale konieczność technologicznego wyprzedzenia czasu.

– To ostatni moment, by przetestować wszystkie rozwiązania. W Bytomiu Odrzańskim nie będzie już czasu na błędy – tam musimy zjechać z urządzeniami, które wyręczą człowieka w najtrudniejszych zadaniach – mówił Bryja.

Umowy realizacyjne, projektowe i badawcze zawierane są zbiorczo – wszystko po to, by skrócić procedury i przyspieszyć realizację. Szyby budowane będą „na zakładkę”, co oznacza, że budowa jednego rozpocznie się zanim zakończy się poprzedni.

W czasach, gdy górnictwo często kojarzone jest z przeszłością, KGHM i PeBeKa udowadniają, że jego przyszłość może być nie mniej ekscytująca niż loty w kosmos. Technologia wiercenia szybów – od mrożenia gruntu na setki metrów po precyzyjne obudowy i systemy klimatyzacyjne – to dziś szczyt ludzkiej inżynierii. A szyb Retków? To tylko początek wielkiej podróży pod powierzchnię ziemi – tam, gdzie rodzi się przyszłość polskiej miedzi.

ZOBACZ WYSTĄPIENIE PREZESÓW: