Czy można wycofać się z nieprzemyślanie podpisanych umów?

Radzi adwokat Krzysztof Gągół z Kancelarii Adwokackiej przy ul. Hugona Kołłątaja 12 na Starym Mieście.

Żyjemy w czasach, których tempo życia jest bardzo szybkie. W związku z tym zdarza się nam w pośpiechu podpisywać umowy, z których treścią nie do końca się zapoznajemy. Po pewnym okresie czasu okazuje się, że niektóre umowy są dla nas bardzo niekorzystne. Czy można się od nich uwolnić?

Ustawowa ochrona konsumenta
Jeśli podpisaliśmy umowę jako konsument, a w dodatku miało to miejsce poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość, możemy skorzystać z ochrony przewidzianej ustawą o prawach konsumenta. W takiej sytuacji możemy odstąpić od umowy w terminie 14 dni od daty jej zawarcia. Odstąpienie następuje przez złożenie oświadczenia na piśmie, a jego wzór powinniśmy otrzymać przy podpisywaniu umowy. Odstąpienia od umowy nie musimy w żaden sposób uzasadniać.

Od jakich umów możemy odstąpić?
W opisanym wyżej trybie możemy wycofać się z umów zakupu garnków, dywanów czy innego sprzętu, podpisywanych podczas prezentacji poza siedzibą firmy. Dotyczy to również umów zawieranych przez telefon, a także w sklepach internetowych. Wreszcie, w tym trybie odstąpić można od umów zawieranych u siebie w domu z przedstawicielem firmy. Ustawa przewiduje jednak wyjątki. Nie stosuje się jej m.in. do usług socjalnych, gier hazardowych czy też handlu obwoźnego.

Kredyt i pożyczka konsumencka
Odrębnie zapisane zostało uprawnienie do odstąpienia od umowy kredytu i pożyczki konsumenckiej. Również i w ich przypadku możliwe jest odstąpienie od umowy, z którego możemy skorzystać w ciągu 14 dni od daty zawarcia umowy. W tym celu wystarczające jest złożenie podpisu na wzorze oświadczenia, które bank dołącza do umowy, a następnie wysłanie go w tym terminie listem poleconym do banku. W przypadku wykonania tego prawa, umowa przestaje obowiązywać i mamy 30 dni na zwrócenie bankowi otrzymanej kwoty.

Imprezy turystyczne
Również odrębnie uregulowane zostało prawo do odstąpienia od imprez turystycznych. Od umowy można odstąpić w każdym czasie, przed rozpoczęciem imprezy. Im później jednak to uczynimy, tym mniejszy zwrot poniesionych kosztów otrzymamy. Niezależnie od tego, w przypadku umów podpisanych poza lokalem przedsiębiorcy, możemy skorzystać z prawa do odstąpienia od umowy w terminie 14 dni od jej zawarcia (zasadniczo bez kosztów).

Umowa
Prawo do odstąpienia od umowy może wynikać z jej treści, nawet jeśli ustawa go nie przewiduje. Często też przedsiębiorcy oferują dłuższe terminy do skorzystania z prawa odstąpienia od umowy. Zatem za każdym razem, gdy chcemy się wycofać z już podpisanej umowy, najpierw przeanalizujmy jej treść.

Wprowadzenie w błąd lub groźba
W przypadku, gdy przy podpisaniu umowy zostaliśmy wprowadzeni w błąd lub podpisaliśmy ją pod wpływem groźby, możemy się od niej uchylić. Zasadniczo mamy na to 1 rok czasu od wykrycia błędu lub ustania stanu zagrożenia i powinniśmy to zrobić na piśmie.

Nieważność z mocy prawa
W niektórych przypadkach umowa jest nieważna z mocy samego prawa. Do tej kategorii zaliczyć należy umowy pozorne, a także podpisywane przez osoby, które nie są w stanie podjąć świadomie i swobodnie decyzji - np chore psychicznie.

Pamiętajmy jednak, że zawsze lepiej jest dokładnie zapoznać się z projektem umowy przed jej podpisaniem i wtedy podjąć odpowiednią decyzję.
RED