Zamknij

Dochodzenie zachowku, czyli jak bronić swoich praw w takiej sytuacji?

08:50, 18.01.2021 Mateusz Komperda Aktualizacja: 14:29, 23.04.2021
Skomentuj

Z chwilą śmierci spadkodawcy następuje otwarcie spadku. Wówczas okazać się może, że zostaliśmy pominięci przez spadkodawcę w testamencie lub też przy darowiznach dokonanych jeszcze za jego życia. Jak bronić swoich praw takiej sytuacji? Należy sięgnąć po zachowek. Radzi Krzysztof Gągół z Kancelarii Adwokackiej przy ul. Hugona Kołłątaja 12 na Starym Mieście.

Definicja
Instytucja zachowku jest świadczeniem, które zabezpiecza osoby bliskie spadkodawcy przed całkowitym pomięciem w testamencie lub darowiznach. Ogólnie rzecz biorąc stanowi część wartości spadku, który by takiej osobie przysługiwał w razie dziedziczenia z ustawy.

Kiedy przysługuje?
Zachowek przede wszystkim będzie wchodził w grę przy dziedziczeniu testamentowym. Znajdzie on bowiem zastosowanie w tych przypadkach, w których spadek zostanie przepisany w testamencie jednemu spadkobiercy, z pominięciem pozostałych uprawnionych do dziedziczenia z ustawy. Może również przysługiwać w tych sytuacjach, gdy spadkodawca nie pozostawił testamentu, ale jeszcze za życia dokonał darowizn swojego majątku.

Krąg uprawnionych
Prawo do zachowku przysługuje zstępnym, a więc dzieciom, wnukom, a nadto małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy. Należy w tym miejscu podkreślić, że roszczenie o zachowek podlega dziedziczeniu.

Wyjątki
Z uprawnienia do zachowku nie będą mogły skorzystać osoby uznane za niegodne, a nadto osoby, które zrzekły się dziedziczenia lub odrzuciły spadek przysługujący im z mocy ustawy. Tak samo nie będzie mógł tego uczynić małżonek wyłączony od dziedziczenia w sytuacji, gdy spadkodawca wystąpił o orzeczenie rozwodu z winy małżonka i żądanie to okazało się uzasadnione. Ostatnią grupę podmiotów wyłączonych od zachowku stanowią osoby wydziedziczone przez spadkodawcę.

Przeciwko komu przysługuje zachowek?
Roszczenie o zachowek przysługuje od powołanego przez spadkodawcę w testamencie spadkobiercy lub obdarowanego przez spadkodawcę, a nadto od osoby, na rzecz której spadkodawca ustanowił tzw. zapis windykacyjny (zapis w testamencie o przekazaniu konkretnego przedmiotu spadkobiercy).

Ile wynosi zachowek?
Zasadniczo zachowek przysługuje w wysokości połowy udziału spadkowego, który by przysługiwał uprawnionemu przy dziedziczeniu ustawowym. Nie dotyczy to przypadków, gdy zstępny uprawniony do zachowku jest osobą małoletnią albo uprawniony jest trwale niezdolny do pracy. Wówczas wysokość zachowku wynosi dwie trzecie wartości tego udziału. Zaznaczyć w tym miejscu należy, że wartość udziału spadkowego ustala się według reguł dziedziczenia ustawowego.

Jak dochodzić zachowku?
Roszczenie o zachowek jest roszczeniem o zapłatę określonej sumy pieniężnej, stąd do jego dochodzenia stosujemy ogólne dla tego rodzaju świadczeń zasady. W pierwszej kolejności możemy spróbować podpisać ugodę. Najczęściej jednak będzie to niemożliwe, stąd konieczne stanie się wystosowanie pisemnego wezwania do zapłaty, a następnie wystąpienie z pozwem o zapłatę do sądu cywilnego.

Termin przedawnienia
Pamiętajmy, że roszczenia uprawnionego z tytułu zachowku przedawniają się z upływem pięciu lat od ogłoszenia testamentu. Nie zwlekajmy więc z dochodzeniem należnego zachowku ponad miarę.
RED

(Mateusz Komperda)

Co sądzisz na ten temat?

podoba mi się 0
nie podoba mi się 0
śmieszne 0
szokujące 0
przykre 0
wkurzające 0
facebookFacebook
twitterTwitter
wykopWykop
komentarzeKomentarze

komentarz(0)

Brak komentarza, Twój może być pierwszy.

Dodaj komentarz

0%