O herbie Głogowa. Znacie jego historię?

Najstarszy wizerunek godła miasta zachował się na pieczęci z 1292 roku.

Widoczne są na niej: mur z ciosanych kamieni, dwie baszty, a między nimi widoczna od pasa w górę postać trębacza. W murze na szerokiej bramie, pośrodku znajduje się orzeł Piastów Śląskich.

Ponad 30 lat później występuje już inny wizerunek. W centralnym miejscu innej pieczęci znajdowała się ukoronowana Madonna z dzieciątkiem na lewym ramieniu, klęczący św. Mikołaj oraz główki symbolizujące miejskich radnych. Madonna była patronką kolegiaty, św. Mikołaj patronem kościoła farnego, a rajcy symbolizowali wzrost znaczenia samorządności miasta. Od tego momentu postać Madonny pojawiała się na miejskich pieczęciach wielokrotnie aż do XVIII w. Choć były również przypadki, że na pieczęciach znajdował się wyłącznie sam św. Mikołaj.

Herb miejski ewoluował przez lata, a spowodowane było to przede wszystkim tym, że Głogów dość często zmieniał swojego właściciela.

Przykładem może posłużyć koniec XV w., gdy miasto było własnością króla węgierskiego – Macieja Korwina. Znany nam czarny kruk na gałęzi, to znak rodowy tego władcy. W 1504 roku książę głogowski Zygmunt Stary, stwierdził: „Nasze miasto Głogów winno zachować i używać dawnej pieczęci oraz insygnia, tj. Madonny w promieniach i wosku czerwonego”. Kruka węgierskiego zastąpił zaś piastowski orzeł. Znana nam w herbie głowa byka, była godłem rodowym starosty głogowskiego z XVII w. – Hansa von Loos. Ten z kolei miał nadzór nad miejscową mennicą. Stąd wizerunek jego rodu znalazł się na głogowskich monetach.

W połowie XVIII w., wybita została dla miasta nowa pieczęć miejska, na której herb miasta podzielony został na cztery części. Na tarczach znajdowały się: Madonna z dzieciątkiem, orzeł dolnośląski, głowa byka oraz kruk stojący na gałęzi. W centralnej części pieczęci pojawiła się po raz pierwszy kolejna tarcza, a w niej litera „G”. Tak

i herb, funkcjonał w życiu miasta do 1966 roku. Z krótkim epizodem w latach 1939-1945, gdy hitlerowcy powrócili do herbu wzorowanego na najstarszej znanej pieczęci miasta: muru z postacią trębacza między dwoma basztami i orłem Piastów Śląskich w bramie. Pojawił się jednak wątek niemiecki. Trębacz trzymał w jednej ręce oszczep, co miało symbolizować niemiecki element kolonizacji śląskich ziem. W latach 60. na jednej z sesji Miejskiej Rady Narodowej uchwalono, aby Głogów powrócił do wizerunku znanego z XIII w. pieczęci miasta. Problemem wcale nie była kwestia tzw. „pruskiego herbu Głogowa”, czy wizerunku byka – rodu austriackiego starosty Głogowa. Najprawdopodobniej chodziło o Madonnę z dzieciątkiem. A w czasach poprzedniego ustroju symbolika nawiązująca do Kościoła Katolickiego, nie należała do popularnych. Obecny zaś herb miasto posiada ponownie od lat 90.

Dariusz Andrzej Czaja